Podstawy anatomiczne
Kresa biała
Na przedniej ścianie brzucha, pomiędzy mięśniami prostymi znajduję się pasmo łącznotkankowe-kresa biała. Rozpoczyna się na wyrostku mieczykowatym a kończy na spojeniu łonowym. Kresa biała powstaje z skrzyżowania włókien rozcięgien strony prawej i lewej. W miejscu skrzyżowania włókien zlokalizowane są otworki, przez które gałązki naczyniowe i nerwowe osiągają powierzchnię przednią brzucha. Jednakże stanowią one również miejsca osłabionego oporu w przedniej ścianie brzucha, przez co mogą stanowić wrota przepuklin, tzw. przepukliny kresy białej.
Pępek[1,2]
W linii pośrodkowej w kresie białej znajduje się blizna po pępowinie - pępek. Jest to twór powstały poprzez rozchodzenie się włókien tworzących kresę białą. Ma kształt pierścienia. Znajduje się na wysokości krążka międzykręgowego między Th3 i Th4. Stanowi miejsce zmniejszonego oporu w ścianie brzucha. Przez pępek mogą wpuklać się trzewia wytwarzając przepukliny pępkowe.
Przepuklina pępkowa[3,4,5]
Do powstanie przepukliny pępkowej dochodzi kiedy otrzewna wpukla się poprzez pierścień pępkowy, do tkanki podskórnej przedniej ściany brzucha. U ludzi dorosłych przyczyną takiego stanu jest osłabienie powięzi poprzecznej, wzrost ciśnienia w jamie brzusznej oraz uszkodzenie pierścienia pępkowego(np. po przebytym zabiegu laparoskopowym). Przepuklina pępkowa występuje dużo częściej u kobiet niż u mężczyzn i zawsze wymaga interwencji chirurgicznej. Przepuklina pępkowa pokazana jest na ryc. 8.
Diagnostyka
Badanie kliniczne przeprowadza się w pozycji stojącej, sprawdzając czy brzuch stał się tkliwy, napięty, szukając widocznych naczyń i zasinionej skóry (zastój żylny). Do objawów towarzyszących przepuklinie pępkowej należy ból w okolicy pępka (który może promieniować do pleców), uczucie rozpierania, zaparcia. Do potwierdzenia diagnozy stosuje się badanie USG jamy brzusznej. U dzieci przepuklina pępkowa jest przepukliną, która nie wymaga interwencji ponieważ ma tendencję do samowyleczenia.
TK Przepuklina pępkowa; przekrój poprzeczny
TK Przepuklina pępkowa; przekrój poprzeczny
Przepuklina przełykowa[6,7,8]
Przepuklina rozworu przełykowego jest zaburzeniem, w którym fragment żołądka przedostaje się przez rozwór przełykowy do klatki piersiowej. Rozwór przełykowy stanowi miejsce przez które przełyk przechodzi przebijając przeponę w drodze z klatki piersiowej do jamy brzusznej. Znajduje się on na poziomie Th10. Przepuklina przełykowa ze względu na wielkość może nie dawać w ogóle objawów (mała) lub dawać ich całe-ból w nadbrzuszu, refluks żołądkowo-przełykowy, kołatanie serca, chrypka. Objawy nasilają się w pozycji leżącej. Badania potrzebne do diagnozy, to RTG przewodu pokarmowego z użyciem środka kontrastującego w pozycji Trendelenburga oraz gastroskopia. Przepuklina przełykowa pokazana została na ryc. 9.
TK Przepuklina rozworu przełykowego; przekrój poprzeczny
TK Przepuklina rozworu przełykowego; przekrój czołowy
Referencje:
1. Rafi Parnia, Ladan Ghorbani, Nariman Sepehrvand, Sanaz Hatami, and Shahrzad Bazargan-Hejazi. Determining anatomical position of the umbilicus in Iranian girls, and providing quantitative indices and formula to determine neo-umbilicus during abdominoplasty. Indian journal of plastic surgery. 2012 Jan;45(1):94-6.
2. Stokes RB, Whetzel TP, Sommerhaug E, Saunders CJ. Arterial vascular anatomy of the umbilicus. Plastic and reconstructive surgery. 1998 Sep;102(3):761-4
3. Venclauskas L, Silanskaite J, Kiudelis M. Umbilical hernia: factors indicative of recurrence. Medicina (Kaunas). 2008;44(11):855-9.
4. Eker HH, van Ramshorst GH, de Goede B, Tilanus HW, Metselaar HJ, de Man RA, Lange JF, Kazemier G. A prospective study on elective umbilical hernia repair in patients with liver cirrhosis and ascites. Surgery. 2011 Sep;150(3):542-6.
5. Good DW, Royds JE, Smith MJ, Neary PC, Eguare E. Umbilical hernia rupture with evisceration of omentum from massive ascites: a case report. Journal of medical case report. 2011 May 3;5:170.
6. Patti MG, Goldberg HI, Arcerito M, Bortolasi L, Tong J, Way LW. Hiatal hernia size affects lower esophageal sphincter function, esophageal acid exposure, and the degree of mucosal injury. American journal of surgery 1996 Jan;171(1):182-6.
7. Wu AH, Tseng CC, Bernstein L. Hiatal hernia, reflux symptoms, body size, and risk of esophageal and gastric adenocarcinoma. Cancer. 2003 Sep 1;98(5):940-8.
8. Clouse RE, Eckert TC, Staiano A. Hiatus hernia and esophageal contraction abnormalities. American journal of medicine. 1986 Sep;81(3):447-50.
© Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Opracowanie strony