Atlas Anatomii Klinicznej

Uchylki pęcherza

Pęcherz moczowy. Uchyłki pęcherza moczowego.

Pęcherz moczowy jest narządem nieparzystym, zlokalizowanym w miednicy mniejszej, ku tyłowi od spojenia łonowego. U mężczyzn pęcherz moczowy znajduje się między spojeniem łonowym a odbytnica, natomiast u kobiet za pęcherzem znajduję się pochwa wraz z macica i następnie odbytnica.W pęcherzu wyróżniamy szczyt pęcherza, trzon pęcherza i dno pęcherza. W wypełnionym pęcherzu rozróżniamy dodatkowo powierzchnię przednia oraz tylna i dwie powierzchnie boczne. Pęcherz moczowy jest zbiornikiem o typowym mięśniowym utkaniu ścian, należy do narządów bardzo rozciągliwych i o dużej zmienności kształtu. Pęcherz w stanie wypełnienia wystaje ponad spojenie łonowe, natomiast opróżniony nie. Ujścia moczowodów i początek cewki moczowej wyznaczają trójkąt na dnie pęcherze, który nazywamy trójkątem pęcherzowym. Ściana pęcherza moczowego składa się z trzech warstw. Najbardziej od zewnątrz występuje błona surowicza (lub błona zewnętrzna), następnie błona mięśniowa i wyściełająca pęcherz od wewnątrz błona śluzowa. Błona mięśniowa pęcherza moczowego ma utkanie nieregularne, jednak można wyróżnić trzy warstwy włókien mięśniowych. Od zewnątrz do wewnątrz wyróżniamy włókna ułożone podłużnie, okrężnie i podłużnie. Cała mięśniówka pęcherza wytwarza mięsień wypieracz moczu ( pęcherza ).Błona śluzowa rozluźnonego pęcherza moczowego wytwarza liczne fałdy, które zanikają kiedy pęcherz jest wypełniony (rozciągniecie ścian pęcherza powoduje wygładzenie fałdów). Wyjątek od tej reguły stanowi trójkąt pęcherzowy, którego błona śluzowa zawsze pozostaje gładka. Krew tętnicza dostarczana jest do pęcherza przede wszystkim przez tętnice pęcherzową dolną. Żyły, którymi krew odpływa z pęcherza wytwarzaja obfity splot pęcherzowy, od którego odchodzą duże żyły pęcherzowe górne i dolne będące dopływami żyły biodrowej wewnętrznej. Drenaż chłonki odbywa się do węzłów chłonnych biodrowych wewnętrznych, biodrowych wspólnych oraz węzłów chłonnych lędzwiowych.

Uchyłki pęcherza moczowego są workowatymi wpukleniami ścian pęcherza. Uchyłki pęcherza dzielą się na wrodzone ( występują głównie u dzieci ) oraz uchyłki nabyte ( występują u dorosłych ). Uchyłki nabyte są wynikiem przeszkody w prawidłowym oddawaniu moczu, najczęściej o charakterze podpęcherzowym ( zwężenie cewki moczowej, przerost gruczołu krokowego i inne ). Czasami zbyt duże ciśnienie śródpęcherzowe może doprowadzić do powstania uchyłków w ścianie narządu. Uchyłki pęcherza moczowego sprzyjają gromadzeniu się moczu, czego wynikiem są liczne i częste infekcje pęcherza. Diagnoza stawiana jest na podstawie USG i cystoskopii. Leczenie uchyłków opiera się na interwencji chirurgicznej.

Piśmiennictwo :

1. Davies MR. Anatomy of the nerve supply of the rectum, bladder, and internal genitalia in anorectal dysgenesis in the male. Journal of Pediatric Surgery. 1997 Apr;32(4):536-41.
2. van der Horst C, Jünemann KP. The aging bladder. anatomy and physiology. Der Urologe . 2004 May;43(5):521-6.
3. Prakash, Rajini T, Kumar Bhardwaj A, V J, Kalyani Rao P, Singh G. Urinary bladder diverticulum and its association with malignancy: an anatomical study on cadavers. Romanian Journal of Morphology and Embryology. 2010;51(3):543-5.
4. Bogdanos J, Paleodimos I, Korakianitis G, Stephanidis A, Androulakakis PA. The large bladder diverticulum in children. Journal of Pediatric Urology. 2005 Aug;1(4):267-72.