Łopatka należy do kości płaskich. Stanowi tylną część obręczy barkowej i jest połączona stawowo z obojczykiem oraz kością ramienną. Łopatka posiada dwie powierzchnie, trzy brzegi i trzy kąty. Wyróżniamy powierzchnię żebrową ( przednią ) oraz powierzchnie grzbietową ( tylną ), brzeg górny, boczny i przyśrodkowym. Na brzegu górnym łopatki znajduje się wcięcie łopatki, a na brzegu bocznym wydrążenie stawowe, które stanowi panewkę dla stawu ramiennego. Nad panewką znajduje się guzek nadpanewkowy a poniżej panewki guzek podpanewkowy. Na powierzchni grzbietowej rozpoczyna się i biegnie bocznie i ku przodowi grzebień łopatki, który zakończony jest wyrostkiem barkowym. Wyrostek barkowy zakończony jest powierzchnią stawową dla połączenia z końcem barkowym obojczyka. Między panewką stawową a wcięciem łopatki odchodzi wyrostek kruczy. Na łopatce wyróżniamy kąt górny, dolny oraz boczny.
Złamanie łopatki jest rzadkim urazem ze względu na lokalizacje tego elementu obręczy barkowej. Do powstania takie typu urazu jest potrzeba duża siła działająca najczęściej na klatkę piersiową lub bark. Najczęściej do złamania łopatki dochodzi w wypadkach komunikacyjnych przy dużych prędkościach. Objawy towarzyszące złamanej łopatce to przede wszystkim ból, zaczerwienienie i opuchlizna w okolicy łopatkowej oraz ograniczone ruchu w stawie ramiennym. Rozpoznanie stawia się na podstawie wywiadu, badania fizykalnego oraz zdjęcia RTG.
Piśmiennictwo :
1. Mallon WJ, Brown HR, Vogler JB 3rd, Martinez S. Radiographic and geometric anatomy of the scapula. Clinical Orthopedics and Related Research. 1992 Apr;(277):142-54.
2. Gosens T, Speigner B, Minekus J. Fracture of the scapular body: functional outcome after conservative treatment. Journal of Shoulder and Elbow Surgery. 2009 May-Jun;18(3):443-8.
© Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Opracowanie strony