Atlas Anatomii Klinicznej

Ucho. Zapalenie ucha środkowego.

Ucho jest narządem odbierającym dźwięki oraz odpowiada za równowagę ( narząd przedsionkowo-ślimakowy ). Ucho składa się z ucha zewnętrznego, ucha środkowego oraz ucha wewnętrznego. Ucho zewnętrzne i ucho środkowe służą jedynie do odbierania dźwięków, natomiast ucho wewnętrzne należy do narządu słuchu i równowagi. Ucho zewnętrzne rozpoczyna się małżowiną uszną znajdującą się na bocznej powierzchni głowy. Małżowina uszna przechodzi w przewód słuchowy zewnętrzny. Między uchem zewnętrznym a uchem środkowym znajduje się błona bębenkowa ( należy do ucha wewnętrznego ), która stanowi barierę między dalszą częścią ucha a środowiskiem zewnętrznym. Błona bębenkowa posiada charakterystyczny stożek ( refleks ) świetlny. Za błoną bębenkową rozpoczyna się obszerna jama bębenkowa, w której zlokalizowane są trzy kosteczki słuchowe, młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Przyśrodkowo jama bębenkowa graniczy z uchem wewnętrznym, ku tyłowi znajdują się pneumatyczne komórki suteczkowate, natomiast ku przodowi następuje zwężenie jamy bębenkowej, która przechodzi w trąbę słuchową. Trąbka słuchowa łączy ucho wewnętrzne z gardłem. Ucho wewnętrzne położone jest wewnątrz części skalistej kości skroniowej. Zawiera błędnik kostny, błędnik błoniasty oraz ślimak, czyli właściwy narząd przedsionkowo-ślimakowy.

Zapalenie ucha środkowego najczęściej powiązane jest z infekcjami górnych dróg oddechowych. Połączenie ucha środkowego z gardłem za pomocą trąbki słuchowej stanowi łatwą drogę dla bakterii i wirusów. Najczęściej zapalenie ucha środkowego występuję u dzieci. Objawy towarzyszące zapaleniu ucha środkowego to gorączka, ostry ból ucha, wymioty, pogorszenie słuchu w chorym uchu. Rozpoznanie stawiane jest najczęściej na podstawie oceny błony bębenkowej przez otolaryngologa, która w czasie zapalenia jest zaczerwieniona i napuchnięta. Dodatkowo wykonuje się badania krwi. Podstawowym leczeniem jest podanie antybiotyków.

Piśmiennictwo:

1. Lieberthal AS, Carroll AE, Chonmaitree T, Ganiats TG, Hoberman A, Jackson MA, Joffe MD, Miller DT, Rosenfeld RM, Sevilla XD, Schwartz RH, Thomas PA, Tunkel DE. The diagnosis and management of acute otitis media. Pediatrics. 2013 Mar;131(3):e964-99.
2. Laine MK, Tähtinen PA, Ruuskanen O, Huovinen P, Ruohola A. Symptoms or symptom-based scores cannot predict acute otitis media at otitis-prone age. Pediatrics. 2010 May;125(5):e1154-61.
3. Bluestone CD, Doyle WJ. Anatomy and physiology of eustachian tube and middle ear related to otitis media. The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 1988 May;81(5 Pt 2):997-1003.